STRETCHING – czyli jak właściwie zadbać o prawidłowy rozwój zwierzaka
Każdy kto chodził na zajęcia sportowe jeszcze jako dziecko, czy też zajęcia wychowania fizycznego w szkole, kojarzy pewnie ćwiczenia rozciągające wykonywane na koniec, jest to bardzo ważne i powinno być nieoderwalną częścią treningu. Dlaczego więc w przypadku naszych zwierząt miałoby być inaczej ? Pamiętajmy o regularnym stretchingu naszych zwierząt.
Dzięki stretchingowi przybywa włókien mięśniowych na długość, tak samo jak w przypadku treningu siłowego wpływamy na objętość mięśnia. Dlatego regularne rozciąganie nie tylko znosi podwyższone napięcie mięśniowe, ale powoduje też wydłużenie miofibryli, co wpływa na długość mięśnia. Zyskujemy dzięki temu większą elastyczność, gibkość oraz większe zakresy ruchomości w stawach. Dodatkowo mięsień, który wykonuje swoją pracę w pełnych zakresach ruchomości będzie generował większą siłę. Stretching zwiększa ukrwienie mięśni dzięki czemu są lepiej przygotowane do obciążeń, a co za tym idzie bardziej odporne na urazy.
Korzyści stretchingu: - Zmniejsza ryzyko urazów - Zwiększa ruchomość stawów - Usprawnia krążenie krwi i limfy - Poprawia koordynację całego ciała - Pozwala na poprawę długości wykroku - Zwiększa natlenienie i odżywienie tkanek - Obniża poziom stresu – efekt relaksacyjny - Zwiększa elastyczność mięśni, ścięgien i więzadeł
Jak widzimy ćwiczenia rozciągające są niezwykle ważne w naszym życiu, dlatego chcąc zapewnić naszym zwierzakom komfort ruchu pamiętajmy o tych ćwiczeniach. Nie tylko przy zwierzętach sportowych, ale również przy rekreacyjnych, dla których ćwiczenia te będą również korzystne.
Wykonując tego typu ćwiczenia pamiętajmy, że nie można robić nic na siłę, poza zakresem ruchomości danego zwierzęcia, w momencie kiedy czujemy opór zostajemy w danym miejscu przez parę sekund, a nie idziemy dalej ! Kolejną bardzo ważną sprawą jest wykonywanie tych ćwiczeń tylko i wyłącznie na rozgrzanych mięśniach po treningu, spacerze, masażu, nigdy na „zimnym”, zastanym zwierzęciu !!! Częstotliwość oraz czas ćwiczeń należy dostosować indywidualnie do naszego pacjenta, zaczynając od mniejszej ilości ćwiczeń i wraz ze wzrostem możliwości fizycznych jak i psychicznych naszego pacjenta zwiększamy ilość powtórzeń czy ćwiczeń.
Pamiętajmy: - Nic na siłę - Ćwiczenia na rozgrzanych tkankach - Obserwujemy zwierzaka i jego komfort ćwiczeń
Naprawdę wspaniałym uczuciem jest obserwowanie postępów, zakresu ruchu czy radości zwierzęcia kiedy już pozna ćwiczenia, ich korzyści i stają się one dla was obojga codzienną, przyjemną, rutyną <3
PROTRAKCJA KOŃCZYNY PIERSIOWEJ
Fot. 1 protrakcja kończyny piersiowej – Proxis
Rozpoczynając prace na kończynach piersiowych możemy rozpocząć od delikatnego kołysania zgiętą kończyną w tył i w przód oraz ruchy koliste w jedną i drugą stronę, są to już ćwiczenia rozciągające, ale pomagają one zwierzakowi też przyzwyczaić się do tego, że będziemy coś robić z jego kończynami.
Ruchy koliste wykonujemy w jedną i w drugą stronę po parę powtórzeń, na kończynę. Rozluźniamy w ten sposób staw ramienny oraz łopatkę.
Następnie wykonujemy protrakcję kończyny piersiowej wyciągając kończynę do przodu, utrzymujemy tak kończynę i następnie odkładamy. Wzbogaceniem tego ćwiczenia jest wiedzenie pyszczkiem zwierzęcia pod wyciągniętą kończynę co dodatkowo pozwala rozciągnąć kręgosłup.
Ćwiczenie protrakcji rozciąga mięśnie: Piersiowy głęboki, trójgłowy ramienia, naramienny, czworoboczny, najszerszy grzbietu, zębaty brzuszny, najdłuższy grzbietu, zginacz promieniowy i łokciowy nadgarstka, zginacz powierzchowny i głęboki palca.
RETRAKCJA KOŃCZYNY PIERSIOWEJ
Fot. 2 retrakcja kończyny piersiowej - Proxis
Podczas wykonywania retrakcji staramy się aby w końcowej fazie ćwiczenia kopyto/łapa była możliwie blisko ziemi, a kończyna była dokładnie w linii prostej.
Po zakończeniu rozciągania, przy rozluźnionym zwierzęciu możemy skierować kończynę pod kłodę/ tułów i na koniec postawić kończynę pod ciałem zwierzęcia i poczekać, aż sam wróci do pozycji wyjściowej (czasami jest to natychmiastowa reakcja, a czasami zwierzęta stoją w tej pozycji nawet do kilku minuty), pozycja taka pozwala na pozbycie się napięć i zrelaksowanie.
Rozciągamy mięśnie: - Piersiowy zstępujący - Dwugłowy ramienia - Ramienno-głowowy - Prostownik promieniowy nadgarstka - Prostowniki palców - Część doczaszkowa mięśnia czworobocznego szyi - Mięsień nadgrzebieniowy
Fot. 3 retrakcja kończyny piersiowej - Estie
W przypadku małych zwierząt, ćwiczenia te możemy wykonywać również na leżąco.
PROTRAKCJA KOŃCZYNY MIEDNICZNEJ
Fot. 4 Stawianie kończyny miednicznej pod kłodę - Proxis
W przypadku kończyn miedniczych działamy na tej samej zasadzie – również rozpoczynamy od kręcenia małych kółeczek, luźną trzymając kończynę w delikatnej protrakcji, blisko podłoża, również jest to już pierwsze ćwiczenie rozluźniające.
Protrakcja kończyny miednicznej działa na tej samej zasadzie co retrakcja kończyny piersiowej. W końcowym etapie już po rozciąganiu, w linii prostej, staramy się umieścić kończynę na podłożu, na możliwie (dla danego zwierzęcia) dalekim wyciągnięciu pod kłodą / tułowiem i zostawiamy aż zwierzak sam wróci do pozycji wyjściowej.
Rozciągane mięśnie: - Pośladkowe - Dwugłowy uda - Półścięgnisty - Półbłoniasty
RETRAKCJA KOŃCZYNY MIEDNICZNEJ
Fot. 5 retrakcja kończyny miednicznej – koń
I jak w poprzednich przypadkach pociągamy kończynę-tutaj do tyłu. Gdy poczujemy opór przytrzymujemy przez kilka sekund w tej pozycji i odpuszczamy. Ćwiczenie powtarzamy kilkukrotnie.
Tutaj również w końcowym etapie staramy się aby koń miał nogę wyprostowaną i możliwie najniżej do ziemi. W przypadku koni musimy mieć zaufanie do danego zwierzęcia i pewność, że nas nie kopnie.
Rozciągane mięśnie: - Mięsień brzucha - Biodrowo-lędźwiowy - Lędźwiowo-udowy - Napinacz powięzi szerokiej
Fot. 6 retrakcja kończyny miedniczej- Szumi
ROZCIĄGNIĘCIE BOCZNE SZYI
Fot. 7 rozciągnięcie boczne szyi - Elbrus
Rozciągnięcie boczne szyi jest ćwiczeniem, które możemy wykonywać na kilka możliwości /etapów. W ćwiczeniu tym wiedziemy głowę zwierzęcia za smaczkiem do boku. Nie każde zwierzę będzie wykonywać to ćwiczenie od razu chętnie, tak jakbyśmy chcieli. Jak we wszystkich ćwiczeniach musimy dać zwierzęciu czas na poprawę zakresu ruchu, a z biegiem czasu będziemy w stanie dotknąć nosem zwierzęcia nawet do guzów biodrowych.
Ćwiczenie w przypadku koni możemy wykonywać albo jak na zdjęciu stojąc obok lub stojąc przy koniu tyłem do jego kłody tak, że koń rozciągając „oplata” nas swoją szyją. Głowę można kierować do biodra, kolana czy stawu skokowego, pamiętając, że nie od razu zwierzę będzie w stanie dotknąć poszczególnych partii ciała. Głowę w danej pozycji należy utrzymać przez kilka sekund i powtarzać ćwiczenie na każdą stronę po 2-3 razy.
Rozciągane mięśnie: - Więzadła szyi - Mięsień podobojczykowy - Mięsień ramienno-głowowy - Mięsień mostkowo-żuchwowy - Mięsień równoległoboczny szyi - Mięsień płatowaty szyi - Mięsień czworoboczny - Mięsień zębaty brzuszny.
ROZCIĄGNIĘCIE SZYI W GÓRĘ
Fot. 8 rozciągnięcie szyi w górę - Elbrus
W przypadku tego ćwiczenia zachęcamy zwierzaka do wyciągnięcia szyi do przodu i delikatnie do góry.
Rozciągamy mięśnie: - Ramienno - głowowy - Mostkowo – głowowy - Wyprostowaniu ulega też kręgosłup.
ROZCIĄGNIĘCIE SZYI W DÓŁ I GRZBIETU
Fot. 9 rozciągnięcie szyi w dół - Elbrus
W tym ćwiczeniu kierujemy głowę zwierzęcia do dołu, jeżeli nasz zwierzak może sobie na to pozwolić kierujemy jego głowę między nogi, i zachęcamy do zastania jak najdłużej w tej pozycji.
Mięśnie, które są rozciągane: - Mięsień równoległoboczny szyi - Mięsień płatowaty - Mięsień czworoboczny - Więzadła karkowe i szyi.
W PRZYPADKU MALYCH ZWIERZĄT
Wszystkie ćwiczenia możemy wykonywać na różnego rodzaju sprzętach fizjoterapeutycznych: dyskach sensomotorycznych, poduszkach sensomotorycznych, jeżykach, steperach.
Fot. 10 rozciąganie szyi w górę – Szumi na piłce sensomotorycznej
Ćwiczenie w tym przypadku wykonywane jest na poduszce sensomotorycznej, należy pamiętać aby dostosować wielkość oraz poziom napompowania poduszki do danego zwierzęcia.
Fot. 11 rozciąganie szyi w górę – Szumi na dwóch piłkach sensomotorycznych
Kolejnym wariantem rozciągania szyi w górę może być ustawienie psa na dwóch piłkach.
Fot. 12 rozciąganie szyi na boki – Szumi, poziom zaawansowany
Zaprezentowany wariant tego ćwiczenia jest dedykowany już dla zwierząt wytrenowanych, wymaga dużej propriocepcji oraz równowagi. Kończyny piersiowe są umieszczone na dwóch jeżykach, a miedniczne na dużej piłce sensomotorycznej.
Fot. 13 rozciąganie szyi w dół – Szumi, poziom zaawansowany
Tutaj również wariant już dla zaawansowanych. Jak widać jeżeli chodzi o ćwiczenia ze sprzętem ogranicza nas tylko wyobraźnia. Oczywiście, którą musimy dostosować do możliwości i chęci naszego zwierzaka. Szumi jest prawdziwym sportowcem i wszystkie te ćwiczenia przynoszą mu niesamowitą radość i satysfakcję :D
Wszystkie ćwiczenia wykonujemy powoli, im wolniejsze ruchy tym lepiej dla naszych zwierząt. Ilość powtórzeń dostosowujemy indywidualnie, ale przyjmuje się optymalnie po 5 powtórzeń jeżeli chodzi np. o ruchy koliste na stronę (lewo, prawo) każda kończyna, w przypadku rozciągnięć utrzymujemy daną pozycje przez ok 30 sekund, zaczynając od dwóch powtórzeń na kończynę, na ćwiczenie. W przypadku mocniejszych treningów, przy stretchingu po trzymamy rozciągnięcie maksymalnie 8 sekund, jedno powtórzenie. Pamiętajmy aby wykonywać wszystkie ćwiczenia spokojnie, bez pośpiechu, wykonując ćwiczenia gwałtownie możemy doprowadzić do urazu. Ćwiczenia rozciągające wykonujemy w linii prostej, w przeciwnym przypadku ryzykujemy niefizjologicznym naciągnięciem mięśni. Po zakończeniu stretchingu należy zwierzęciu zapewnić ruch np. w formie delikatnego spaceru. Należy pamiętać aby ćwiczenia wykonywać regularnie, inaczej nie osiągniemy oczekiwanych efektów.
Ćwiczenia typu wciąganie kończyny pod kłodę są ćwiczeniami DODATKOWYMI z metod Mastersona w ramach ciekawostki, na koniec rozciągania, pomagają pozbyć się nagromadzonych napięć, zwierzę może utrzymać daną pozycję przez taki okres czasu jakiego potrzebuje !!! Ćwiczenia te wykonujemy na rozluźnionej kończynie.
To teraz do dzieła 😀
Życzę wszystkim powodzenia oraz systematyczności, a w razie pytań zapraszam !